Słownik

alkoholowy zespół płodowy

Alkoholowy zespół płodowy (Fetal Alcohol Syndrome - FAS) rozpoznaje się, gdy spełnione są cztery poniższe kryteria:

  • prenatalne i pourodzeniowe zaburzenia rozwoju;
  • niski wzrost i waga ciała zarówno po urodzeniu, jak i w późniejszych okresach rozwoju;
  • deformacje głowy i twarzy (małogłowie, małe oczy, zwężenie szpar powiekowych, cienka górna warga, skrócenie nosa, spłaszczenie twarzy, cofnięta broda, niesymetryczne uszy);
  • uszkodzenia obwodowego układu nerwowego, przejawiające się opóźnionym rozwojem, zaburzeniami emocjonalnymi i obniżonym poziomem intelektu.

Uznano, że FAS występuje u kobiet w ciąży, które bądź nadużywały alkoholu, bądź były od niego uzależnione. Zauważono też pewien wpływ sporadycznego picia alkoholu w okresie najbardziej dla płodu niebezpiecznym, czyli w pierwszym trymestrze ciąży. Nie udało się jednak do tej pory zdecydowanie określić, jaka ilość alkoholu wpływa na powstawanie FAS. Zależy to od genetyki, metabolizmu i odporności organizmu kobiety. Wiadomo jednakże, że najbardziej narażone są nałogowe alkoholiczki.

Jeśli w następstwie ekspozycji na alkohol w okresie płodowym ujawniają się efekty uszkodzenia mózgu, ale nie występują inne cechy pozwalające rozpoznać FAS, wówczas mówi się o związanym z alkoholem zaburzeniu rozwoju mózgu (alcohol-related neurodevelopmental disorder - ARND).

Ponieważ aktualny stan wiedzy nie pozwala określić, czy istnieje "bezpieczna" ilość alkoholu, którą może wypić kobieta w ciąży bez ryzyka uszkodzenia swego nienarodzonego dziecka, kobiecie, która chce zajść w ciążę, i tej, która już jest w ciąży, zaleca się całkowite unikanie alkoholu.